W Polsce, można śmiało powiedzieć, że Nowy Rok jest nie tylko tradycyjną okazją do świętowania odejścia starego, a nadejścia nowego roku, ale również momentem, w którym ustawodawca, już tradycyjnie, wprowadza nowości do porządku prawnego.
W zeszłym roku należało spodziewać się nowości w systemie naliczania mandatów drogowych, czy zapoznać się, dotknąć i poczuć na własnej skórze i portfelu rewolucję podatkową, czyli Polski Ład, który odczuli zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby fizyczne. Co trzeba wiedzieć o zmianach nadchodzących w 2023? Nowe regulacje znów będą dotyczyły podatków, pojawią się również zmiany w kodeksie budowlanym i kodeksie pracy.
Jeżeli chodzi o prawo podatkowe, nowe przepisy, mające obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku, zniosą możliwość opodatkowania najmu prywatnego na zasadach ogólnych, oznacza to, że osoby uzyskujące przychody z tego rodzaju najmu, będą mogły posłużyć się w rozliczeniu jedynie formą ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a co za tym idzie, zmieni się stawka ich opodatkowania (8,5% przychodu albo 12,5% od nadwyżki przychodu ponad 100 tysięcy złotych). Wyłączone zostanie im również prawo do amortyzowania lokali mieszkaniowych i zaliczania odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodu. Wyłączenie to, obejmie nie tylko budynki i lokale mieszkalne, ale także te, służące prowadzonej działalności gospodarczej i nie tylko.
Czeka nas również rozliczanie według skali podatkowej wprowadzonej w trakcie 2022 roku, co oznacza, że dochody wtedy uzyskane, będą rozliczane z jej uwzględnieniem. W pierwszym progu podatkowym stawka ta będzie wynosić 12% do kwoty 120 tysięcy złotych i 32% od nadwyżki ponad 120 tysięcy złotych.
Zajdą również zmiany w kwestii, wprowadzonego w zeszłym roku, formularza PIT-2. Od 2023 roku, podatnik będzie mógł rozdzielić kwotę zmniejszającą podatek nawet pomiędzy trzech płatników, a w kwestii kwoty wolnej od podatku, płatnicy będą w obowiązku pomniejszania zaliczki na podatek dochodowy o kwotę stanowiąca nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, pod warunkiem złożenia im przez pracowników oświadczenia o stosowaniu pomniejszenia.
Oświadczenia składane przez podatników, będą mogły mieć formę pisemną lub jakąkolwiek inną przyjętą u danego płatnika, np. elektroniczną. Będą oni również mieli obowiązek modyfikacji lub wycofania złożonego oświadczenia, czy wniosku, w przypadku każdej zmiany okoliczności mogących mieć wpływ na wysokość obliczonej zaliczki na podatek.
Po stronie płatnika natomiast, powstanie obowiązek uwzględnienia ww. dokumentów najpóźniej do miesiąca po ich otrzymaniu. Termin ten wydłuża się w przypadku organów rentowych, będą miały one obowiązek uwzględnienia dokumentów najpóźniej na dwa miesiące od miesiąca, w którym je otrzymały.
Można będzie zauważyć również rozszerzenie katalogu rodzajów przychodów uprawniających do niepobierania zaliczek, między innymi podatnik (zatrudniony na umowę o pracę, zlecenie lub o dzieło), jeżeli nie spodziewa się przekroczenia kwoty dochodu w wysokości 30 tysięcy złotych, będzie miał możliwość złożenia wniosku o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym.
W noworocznej deklaracji PIT, zwiększy się, z 1% do 1,5%, kwota podatku należnego przekazywana przez podatnika dla organizacji pożytku publicznego.
Zmianie ulegną także rozliczenia dochodów z rent przez małoletnich. Od 2023 roku przestaną być one wliczane w dochód rodziców, a będą stanowiły dochód dziecka.
Przedsiębiorcy zostaną zwolnieni z obowiązku składania wraz z zeznaniem podatkowym informacji PIT/WZ (informacja o wierzytelnościach).
Głośny w ostatnim czasie plan obniżenia limitów gotówkowych dla płatności wykonywanych pomiędzy konsumentami, a przedsiębiorcami, wynoszący 20 tysięcy złotych, zostaje odroczony do 1 stycznia 2024 roku.
Nie będzie można już korzystać z ulgi na zabytki w przypadku nabycia zabytku wpisanego do rejestru zabytków. Jeżeli chodzi o wydatki związane z różnego rodzaju robotami budowlanymi czy pracami konserwatorskimi danego zabytku, będzie można odliczyć tylko te, które wchodzą w zakres określony w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków i to dopiero po zakończeniu prac.
Odnośnie zmiany w największym stopniu wpływającej na codzienne życie każdego człowieka, będzie to podwyżka stawek VAT na nośniki energii. Ministerstwo Aktywów Finansowych, przekazało informację, że stawki te, obniżone na początku 2022 roku, zostaną z powrotem podwyższone, z troski o sprawne funkcjonowanie złożonej konstrukcji VAT-u, a co za tym idzie, zachowanie równowagi na rynku. Działanie to zauważalne będzie m. in. w podwyższonej cenie brutto towarów.
Czeka nas także coroczna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego, które w roku 2023 będzie wynosiło 2458 złotych.
W prawie budowlanym najbardziej istotną zmianą będzie zniesienie pozwolenia na budowę domów jednorodzinnych. Oznacza to, że domy powyżej powierzchni 70m2 będzie można budować wyłącznie na podstawie zgłoszenia z projektem, a domy do 70m2 mogą być budowane nawet bez tego pozwolenia. Ważnym jest, obowiązek posiadania kierownika budowy przy budowie domów powyżej 30m2. Ograniczeniem będzie liczba kondygnacji, mianowicie domy mogą mieć maksymalnie dwie kondygnacje.
Jeżeli chodzi o prawo pracy, kodeks pracy zostanie uzupełniony o kilka istotnych rozwiązań. Od 1 stycznia 2023 roku czeka nas kilka zmian dotyczących urlopu i dni wolnych. Między innymi będzie przysługiwało dodatkowe wolne z powodu działania „siły wyższej”, wydłużony urlop rodzicielski, oraz urlop opiekuńczy na dzieci, małżonka i rodziców.
W nadchodzącym roku dwukrotnie wzrośnie również płaca minimalna. Pierwsza podwyżka czeka nas 1 stycznia, kiedy to minimalne wynagrodzenie wyniesie 3490 zł, a minimalna stawka godzinowa 22,80 zł. Kolejnej podwyżki możemy spodziewać się 1 lipca, wtedy minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 3600 zł, minimalna stawka godzinowa 23,50 zł.
Kolejną nowością będzie możliwość przeprowadzenia prewencyjnej kontroli trzeźwości pracowników przez pracodawcę, częstotliwość i powód wykonania kontroli jest kompletnie zależny od pracodawcy.
Zmieni się również wysokość diet przysługująca pracownikom sfery budżetowej z tytułu wyjazdów służbowych. Diety wzrosną aż o 26%, czyli 8 złotych. Ryczałt na pokrycie kosztów dojazdu środkami transportu publicznego ma wynosić 9 zł, a ryczałt noclegowy 67,50 zł. Wysokość zwrotu udokumentowanych kosztów noclegu nie może jednak przekroczyć dwudziestokrotności stawki diety, czyli 900 złotych.
Na mocy dyrektywy work-life balance, polskie przepisy mają zostać dostosowane do wymogów Unii Europejskiej, w związku z czym pojawiła się propozycja usunięcia możliwości przenoszenia urlopu rodzicielskiego z ojca na matkę i odwrotnie. Każdemu ojcu będzie przysługiwało 9 tygodni urlopu rodzicielskiego płatnego w wysokości 70% pensji, a jeżeli nie zostanie on wykorzystany, przepadnie.
W związku z wysoką popularnością zdalnego sposobu wykonywania obowiązków pracowniczych, ustawodawca postanowił wprowadzić ten rodzaj pracy jako rozwiązanie stałe uregulowane przepisami. Co ważne, pracodawca nie będzie mógł odmówić możliwości pracy zdalnej, jeżeli jest ona możliwa do wykonania i zorganizowania w ten sposób, osobom wychowującym dziecko do 4 roku życia, kobietom w ciąży i osobom opiekującym się osobą niepełnosprawną w rodzinie. Miejsce wykonywania pracy zdalnej całkowicie lub częściowo musi być każdorazowo uzgodnione z pracodawcą.